Głównym celem prowadzenia harmonogramów przyjęć jest zapewnienie równego traktowania wszystkich świadczeniobiorców, w tym sprawiedliwego, równego, niedyskryminującego i przejrzystego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej. Art. 20 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych określa, iż świadczenia opieki zdrowotnej udzielane są według kolejności zgłoszenia, z uwzględnieniem aktualnej wiedzy medycznej i priorytetów klinicznych, określonych przez kategorię medyczną.

Świadczenia zdrowotne powinny być udzielane według kolejności zgłoszeń w dniach i godzinach pracy świadczeniodawcy, zgodnie z harmonogramem jego pracy.
Jeżeli nie mogą być udzielone pacjentowi w dniu zgłoszenia każda placówka realizująca świadczenia na podstawie umowy z NFZ w ramach: ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, leczenia szpitalnego, badania specjalistycznego wpisuje pacjenta na listę oczekujących po stwierdzeniu, że posiada wymagane skierowanie na udzielenie świadczenia.

Podstawą wpisu do harmonogramu przyjęć w trybie planowym jest skierowanie wystawione przez lekarza. Oryginał skierowania zostaje zatrzymany w Poradni/Dziale Szpitala, w której jest zapisany. Pacjent może zostać zapisany do harmonogramu telefonicznie udzielając informacji niezbędnych do rejestracji. Skierowanie musi dostarczyć w ciągu 14 dni do danej komórki. Jeżeli skierowanie nie zostanie dostarczone w podanym terminie zostanie skreślony z listy oczekujących. Jeżeli otrzymane skierowanie będzie wystawione z datą późniejszą od dnia wpisu do kolejki, pacjent zostanie skreślony z kolejki, a następnie wpisany ponownie z nowym planowanym terminem udzielenia świadczenia. W przypadku, gdy pacjent nie może stawić się w poradni lub gdy zrezygnował ze świadczenia opieki zdrowotnej jest zobowiązany niezwłocznie powiadomić o tym świadczeniodawcę.

Prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej poza kolejnością mają:

  • Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi i Zasłużeni Dawcy Przeszczepu,
  • inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci,
  • uprawnieni żołnierze i pracownicy oraz weterani poszkodowani – w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa,
  • kobiety w ciąży,
  • świadczeniobiorcy do 18 r.ż., u których stwierdzono ciężki i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
  • działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych,
  • osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, osoby deportowane do pracy przymusowej oraz osadzone w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach oraz ze świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że:

  • świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego harmonogramu przyjęć,
  • świadczeniodawca udziela tych świadczeń w dniu zgłoszenia,
  • w przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego harmonogramu przyjęć
  • świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia.

Osoby uprawnione korzystają ze świadczeń opieki zdrowotnej po okazaniu właściwego dokumentu potwierdzającego uprawnienia.

Podstawy prawne tworzenia oraz funkcjonowania list oczekujących określają: Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych tj. z dnia 15 lipca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1398 z późń. zm.) oraz Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej tj. z dnia 28 stycznia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 295 z późń. zm.)